Czy wiesz, że?
Wszystkie działania podejmowane przez policjanta podczas rutynowych czynności są opisane w prawie (część pierwsza).
W ramach Projektu „Czy wiesz, że?”, często otrzymujemy pytania dotyczące sytuacji występujących podczas interwencji podejmowanych przez policjantów.
W dniu dzisiejszym przypomnimy kilka ważnych reguł w kontakcie z policjantem, na przykładzie czynności legitymowania.
Czy mamy obowiązek posiadania przy sobie dowodu osobistego?
Nie ma takiego prawnego obowiązku, a zatem nie może nas za to spotkać kara. Warto jednak posiadać przy sobie aktualny dokument ze zdjęciem. Policjant po wykonaniu tej czynności powinien niezwłocznie nas zwolnić, chyba że jest się sprawcą przestępstwa lub wykroczenia. Wówczas podejmowane będą dalsze czynności, włącznie z możliwością zatrzymania i doprowadzenia do jednostki Policji (w przypadku popełnienia przestępstwa oraz w przypadkach opisanych w art. 45 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia).
Czy policjant ma obowiązek podania podstawy swoich działań?
Tak. Policjant, który przystępuje do czynności służbowych związanych z wykonywaniem uprawnień dotyczących legitymowania podaje swój stopień, imię i nazwisko, w sposób umożliwiający odnotowanie tych danych, przyczynę podjęcia czynności służbowych (np. podobieństwo osoby legitymowanej do osoby poszukiwanej przez wymiar sprawiedliwości), a na żądanie osoby, wobec której jest prowadzona czynność, podaje podstawę prawną podjęcia tej czynności (artykuł np. z Ustawy o Policji). Policjant nieumundurowany podczas legitymowania okazuje legitymację służbową, a na żądanie osoby, wobec której podjęto wykonywanie tych uprawnień, okazuje ją w sposób umożliwiający odnotowanie danych w niej zawartych.
Czy celowe utrudnianie przeze mnie ustalenia mojej tożsamości może spowodować zatrzymanie przez Policję?
Tak. Policjant ma prawo zatrzymać osobę ujętą na gorącym uczynku popełnienia wykroczenia lub bezpośrednio potem, jeżeli nie można ustalić jej tożsamości. Jeżeli osoba poda swoje dane wówczas powinna być niezwłocznie zwolniona, lecz powinna się spodziewać wezwania do jednostki Policji w celu odniesienia się do zarzutów o popełnione wykroczenie.
Czy mamy obowiązek przyjęcia mandatu?
Nie. Osoba, co do której policjant zamierza nałożyć mandat w żaden sposób nie musi argumentować przyczyny odmowy przyjęcia mandatu. Policjant powinien taką osobę poinformować, że w tej sytuacji sprawę rozstrzygać będzie sąd. Funkcjonariusz nie musi o tym informować, ale warto wiedzieć, że grzywna nałożona przez policjanta nie może przekroczyć 500 złotych. Kara wymierzona przez sąd może być znacznie wyższa, ale sąd może także uznać, że nie doszło do złamania prawa, a zatem nie spotka nas żadna kara.
O projekcie informacyjno-edukacyjnym "Czy wiesz, że?"
Zachęcamy do nadsyłania własnych pytań z obszaru działań Policji do lidera Projektu – młodszego inspektora Krzysztofa Łaszkiewicza, Pełnomocnika Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka na adres: krzysztof.laszkiewicz@policja.gov.pl